Το ηλεκτρονικό χρήμα έχει διάφορες ονομασίες όπως ηλεκτρονικό πορτοφόλι, ψηφιακό χρήμα και ηλεκτρονικό νόμισμα. Είναι ένα είδος χρημάτων που αποθηκεύεται ψηφιακά, σε αντίθεση με το υλικό ή το νόμισμα. Θεωρητικά, το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του ηλεκτρονικού χρήματος είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα μέσω διαδικτυακών και ασύρματων μεταφορών. Το ηλεκτρονικό χρήμα είναι ο ευκολότερος τρόπος για να κάνετε αγορές και να πληρώνεστε οποτεδήποτε, οπουδήποτε, 24 ώρες την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα, 365 ημέρες το χρόνο.
Κρίσεις όπως η πανδημία του Covid-19 έχουν διευκολύνει και έχουν ενισχύσει τη χρήση του ηλεκτρονικού χρήματος, με πολλούς εμπόρους και ιδρύματα να προτιμούν να περιορίσουν ή ακόμα και να σταματήσουν τη χρήση του φυσικού χρήματος. Αν και υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα από τη μετάβαση στο ηλεκτρονικό χρήμα, υπάρχουν επίσης ορισμένα μειονεκτήματα που μπορεί να τρομάξουν τους πελάτες όσον αφορά την απάτη, τα ζητήματα απορρήτου, το κακό πιστωτικό ιστορικό κ.λπ.
Για να έχετε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα, ακολουθούν ορισμένα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του ηλεκτρονικού νομίσματος.
Υπέρ της χρήσης ηλεκτρονικού χρήματος:
Λιγότεροι πορτοφολάδες γιατί δεν υπάρχουν απτά χρήματα για κλοπή.
Ευκολότερη ανταλλαγή νομισμάτων κατά τη διάρκεια διεθνών ταξιδιών.
Αποτελεσματική διαχείριση, αποθήκευση και κατάθεση χαρτονομισμάτων.
Η διαχείριση μετρητών κοστίζει χρήματα όπως αποθήκες, ντουλάπια κ.λπ.
Λιγότερο ξέπλυμα μαύρου χρήματος γιατί υπάρχει πάντα ένα ψηφιακό ίχνος.
Κατά της χρήσης ηλεκτρονικού χρήματος:
Κατά τη διάρκεια της παραβίασης δεδομένων, εάν όλα τα χρήματά σας αφαιρεθούν με απάτη, τότε δεν θα έχετε καθόλου χρήματα.
Πιθανότητες διαρροής προσωπικών πληροφοριών σε πιθανή παραβίαση δεδομένων.
Δεν έχουν όλοι τραπεζικό λογαριασμό για να απολαμβάνουν χρήματα χωρίς μετρητά.
Είναι αναμφισβήτητο ότι τα εικονικά χρήματα είναι πιο δύσκολο να αποταμιευθούν από τα φυσικά χρήματα.
Ο πειρασμός της υπερκατανάλωσης μπορεί να αυξηθεί.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τον μέσο πολίτη, ωστόσο, είναι η πιθανότητα μια κακόβουλη κυβέρνηση (συγγνώμη για το λογοπαίγνιο) να ελέγξει κάθε άτομο ελέγχοντας τα χρήματά του. Όσο υπάρχουν μετρητά, υπάρχει ελευθερία. Το ηλεκτρονικό χρήμα μπορεί επίσης να διαγραφεί εικονικά, να περιοριστεί, να ελεγχθεί η πηγή του, ο προορισμός του, να διανεμηθεί σύμφωνα με μια κοινωνική πίστωση (πόσο καλά συμμορφώνεται ο πολίτης με τους κανόνες που του επιβάλλονται) κ.λπ.
Πρόσφατα, η Federal Reserve Bank (κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ) παρουσίασε μια νέα ιδέα: «Ψηφιακό νόμισμα της Κεντρικής Τράπεζας (CBDC)»[1]. Όλα είναι ψηφιακά, “ανιχνεύσιμα”/”προγραμματιζόμενα”[2]. Επιπλέον, ένα πρόσφατο ρεπορτάζ μας πληροφορεί ότι «πάνω από το 80% των κεντρικών τραπεζών έχουν πάρει ή σκέφτονται να λανσάρουν ένα ψηφιακό νόμισμα, σύμφωνα με το PwC CBDC Global Index 2022 που αναλύει και κατατάσσει τα πιο σημαντικά έργα κεντρικής τράπεζας σχετικά με το ψηφιακό χρήμα».[3]
Από πολλές απόψεις, το “προγραμματιζόμενο ψηφιακό χρήμα” θα ήταν μια φαντασίωση που έγινε πραγματικότητα για τους οικονομολόγους, οι οποίοι πιστεύουν ότι οι οικονομίες καθοδηγούνται από την ανθρώπινη συμπεριφορά και η ανθρώπινη συμπεριφορά καθοδηγείται από κίνητρα, τα οποία θα μπορούσαν να ενσωματωθούν σε ψηφιακό χρήμα.
Προφανώς, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι κυρώσεις μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν στο ψηφιακό χρήμα. Για παράδειγμα, μια προσαύξηση ΦΠΑ θα μπορούσε να ενσωματωθεί στη χρήση ορυκτών καυσίμων σε σύγκριση με τη χρήση πράσινης ενέργειας. Η αγορά δημητριακών με ζάχαρη μπορεί να δημιουργήσει μια μικρή χρέωση, ενώ η αγορά, ας πούμε, μπρόκολου μπορεί να δημιουργήσει μια μικρή πίστωση. Η αγορά ενός όπλου, από την άλλη πλευρά, ή οποιουδήποτε προϊόντος που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως όπλο, θα μπορούσε να περιοριστεί από την αρχή. Και ούτω καθεξής.
Λοιπόν, είναι πιθανό σύντομα να μην μπορείτε να αγοράσετε καν τον καφέ σας το πρωί στο δρόμο για το γραφείο, παρά μόνο ηλεκτρονικά. Έτσι, απολαύστε το θρόισμα των τραπεζογραμματίων όσο μπορείτε ακόμα!
[1] Το Συμβούλιο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ δημοσιεύει έγγραφο συζήτησης που εξετάζει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα ενός πιθανού ψηφιακού νομίσματος κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ (CBDC), Δελτίο τύπου , Ιανουάριος 20022.
[2] CBDC – Πόσο επικίνδυνη είναι η προγραμματισιμότητα;, Duke Financial Economic Center .
[3] Έκθεση PwC: Πάνω από το 80% των κεντρικών τραπεζών έχουν λάβει ή σκέφτονται να κυκλοφορήσουν ένα ψηφιακό νόμισμα, Hotnews.ro , 6 Απριλίου 2022.