Γερόντισσα Σωφρονία
Ἡ ζωή μας εἶναι ἄρρηκτα δεμένη μέ τόν πόνο ἀπό τή στιγμή τῆς γέννησής μας. Ἄρρηκτα συνδεδεμένο τό «εἶναι» μας μέ τό μαρτύριο, τό σταυρό, τή δυσκολία, τούς ἀνθρώπους πού κάποτε τούς εἴδαμε ὡς ἀγγέλους καί παρουσιάζονται τώρα ὡς ἀνυπόφοροι. Τήν ἐργασία πού κάποτε τή διαλέξαμε μέ χαρά καί τήν πεποίθηση ὅτι μᾶς ἐκφράζει, ἀλλά ἀπό τότε μέχρι τώρα ἄλλαξαν τά πάντα, ὁ χῶρος, οἱ συνάδελφοι, ἐμεῖς οἱ ἴδιοι κι ἡ παραμονή μας σέ αὐτήν εἶναι πιά ἀνυπόφορη. Καί πόσα ἄλλα «ἀπρόοπτα» καί «ἀνεξήγητα» γιά μᾶς. Ὁ ἀείμνηστος γέροντας Αἰμιλιανός λέει πώς εἶναι μεγάλο μυστήριο τό θέμα τοῦ ἀπρόοπτου στήν πνευματική ζωή. Ἄν τό ἀντιμετωπίσεις μέ ἐπιτυχία, χωρίς νά ἀπελπιστεῖς τότε ζεῖς σωστά τό γεγονός τῆς πίστεως.
Ἡ ἐποχή μας χαρακτηρίζεται καί βιώνεται ἔντονα ὡς ἀντισταυρική ἐποχή. Τά πάντα, τά μηνύματα, οἱ ψυχολόγοι, τά «εἰδικά» βιβλία προσπαθοῦν νά μᾶς πείσουν νά πετάξουμε μακριά κάθε τοξικότητα, κάθε σταυρό καί νά προχωρήσουμε σέ μιά ἄνετη ζωή γιά νά «περνᾶμε καλά». Περνάω καλά σημαίνει τά «τινάζω ὅλα στόν ἀέρα» καί ξεκινάω κάτι καινούργιο ἀπομακρύνοντας κάθε προβληματικό πρόσωπο ἤ χῶρο. Ὅμως συχνά ἀκόμα καί ἄν τό κάνουμε αὐτό, πάλι δέν βρίσκουμε τό χαμόγελο, τήν εὐτυχία, τή γαλήνη.
Ἡ ἐποχή μας χαρακτηρίζεται ἀπό «αὔξηση» τῶν πνευματικῶν ἐνδιαφερόντων. Στήν οὐσία ὅμως ἀπό τήν αὔξηση τῆς θεολογικῆς ἡμιμάθειας θά ἔλεγα πού εἶναι χειρότερη ἀπό τήν ἀμάθεια τοῦ ἐκτός ἐκκλησίας ἀνθρώπου. Ἡ ἐκκλησία στά μάτια τῶν ἀνθρώπων φαντάζει σάν σύστημα κανόνων καί αὐστηρῶν τύπων πού δέν χρειάζονται μιά καί ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη. Καί σάν ἀγάπη πού εἶναι δέν χρειάζεται καί τόσο πολύ νά ἐνασχολοῦμαι μέ τύπους καί πιεστικές καταστάσεις πού ἐπέβαλαν κάποιοι ἱερεῖς ἤ κάποιο ἱερατεῖο.
Φτάνουμε στό ὀλισθηρό λάθος νά ταυτίζουμε τό ἱερατεῖο μέ τά λάθη του μέ τόν ἴδιο τό ΧΡΙΣΤΟ ἤ μέ μιά ἀπρόσωπη «ἐκκλησία» πού φταίει γιά ὅλα ξεχνώντας ὅτι ἐκκλησία εἴμαστε ΕΜΕΙΣ ἐσύ, ἐγώ, τό παιδί σου κ.λπ. Δηλ. ἡ ἐξυγίανσή της ἐξαρτᾶται πρωτίστως ἀπό μένα, ἀπό σένα ἀπό μᾶς καί ὄχι ἀπό «κάποιους» τάδε ἀγνώστους ἱερεῖς καί ἀρχιερεῖς πού ἄν δέν ζοῦν καλά ἤ ἐάν δέν πάρουν τις σωστές ἀποφάσεις δέν θά δῶ ἐγώ πρόσωπο Χριστοῦ! Κι ἔτσι μέ αὐτό τό λογικοφανές τέχνασμα καταφέρνει τό «λογικό» μυαλό μας νά μᾶς κρατάει χρόνια μακριά ἀπό τήν προσωπική μετάνοια (μετά +νοῦς=ἀλλαγή νοός) καί τήν προσωπική ἐξέλιξη στήν πνευματική ζωή πού σημαίνει βαθύτερη καί οὐσιαστικότερη προσέγγιση τοῦ Χριστοῦ.
Ἔτσι σιγά σιγά φεύγουμε ἀπό τόν πατερικό λόγο καί δημιουργοῦμε μιά «μετα πατερική θεολογία» ἡ ὁποία στήν οὐσία σκοπό ἔχει νά ἀποδείξει ὅτι τά τῶν πατέρων θεοφόρα συγγράμματα ἴσχυαν τότε καί κάτω ἀπό τίς τωρινές συνθῆκες εἶναι ἐντελῶς ἀνενεργά. Θέση ἡ ὁποία φυσικά ὄχι μόνο δέν εὐσταθεῖ θεολογικά, ἀλλά καί ἀποτελεῖ μέγιστο κίνδυνο στήν τοποθέτησή μας ἀπέναντι στόν Θεό καί στόν ἑαυτό μας.
Σέ μιά ἐποχή ἀπίστευτου «πλουραλισμοῦ» ἔχουμε τό δογματισμό ὅσων δέν ἀνέχονται λέξεις ὅπως μετάνοια, ἐξομολόγηση, θεία μετάληψη κλπ γιατί τάχα ἐκφράζουν μιά ξύλινη θεολογία, ἕνα Θεό αὐστηρό καί λίγο ἐλεγκτικό μιά καί ἐμεῖς ἔχουμε συνηθίσει νά ἔχουμε συνεργό τόν Θεό τῆς ἀγάπης στίς δικές μας ἀδυναμίες. Συχνά καταργοῦμε τίς νηστεῖες χωρίς εὔλογη αἰτία ἀκριβῶς καί μόνο γιατί ἡ ἀκηδία μας δέν μᾶς ἀφήνει νά νηστέψουμε, ἀλλά ἀντί νά ὁμολογήσουμε τήν ἀδυναμία μας σπεύδουμε νά «ἀποδείξουμε» τό τάχα ἀχρείαστο καί ἀνενέργητο τῆς νηστείας. Εἴμαστε οἱ χριστιανοί τῆς πολυθρόνας πού ἀρεσκόμαστε νά μᾶς ἐπαινοῦν πάντα γιά ὅσα ἐπιλέγουμε, γιά ὅσα κάναμε καί νά μήν τολμᾶ κανείς νά μᾶς πεῖ ὅτι αὐτό τό ἔκανες λάθος ἤ αὐτό δέν συνάδει μέ τή γνώμη τοῦ Εὐαγγελίου, γιατί λέει ὁ Θεός εἶπε «μή κρίνετε».
Ἀπό ὅλο τό Εὐαγγέλιο , ἀπό ὅλα τά πατερικά κρατᾶμε τή λανθασμένη ἑρμηνεία τῆς φράσεως «μή κρίνετε». «Μή κρίνετε» σημαίνει μή κατακρίνετε καί μήν ἐμπαθῶς καταδικάζεις τό λάθος τοῦ ἄλλου, γιατι ταπεινά γνώριζε ὅτι κι ἐσύ ἐάν ἐγωιστευθεῖς θά καταλήξεις στά ἴδια. Ἀντιθέτως ὡς λογικά ὄντα ἔχουμε τήν ἄνεση ἀπό τόν Θεό νά διακρίνουμε καί νά κρίνουμε νά ξεχωρίζουμε τίς καταστάσεις καί νά ἐπιλέγουμε τή ὠφέλιμο καί τί ὄχι. Φυσικά ὄχι ἐμπαθῶς καί μετά προσευχῆς. Μόνο τότε οἱ κρίσεις καί διακρίσεις μας θά ἔχουν φωτισμό καί θά ἀπέχουν ἀπό τό δογματισμό τῆς ἐμπάθειας τῆς «ὑποκειμενικῆς ἀντικειμενικότητος»
Μάλιστα ἐπιστρατεύουμε καί τίς σοφιστικές μας γνώσεις γιά νά κερδίσουμε τή λεκτική ἀντιπαράθεση ἀλλά στήν οὐσία δέν κερδίσαμε τή μάχη τῆς ψυχῆς μέ τόν οὐρανό.
Ζοῦμε σέ ἕνα φαινομενικά φιλελεύθερο κόσμο πού ἐξαιτίας τῆς κοσμικότητός του θέλει νά ἐκκοσμικεύσει τή θεολογία καί νά καταστήσει ἐντελῶς ἀνίσχυρα τά ὅπλα τῆς ἐκκλησίας καί τελείως παρωχημένα θά λέγαμε. Καί ἕνα κορυφαῖο ὅπλο της εἶναι ὁ ΣΤΑΥΡΟΣ. Μέ τόν σταυρό κατάφερε ὁ Κύριος νά συνδέσει τον οὐρανό μέ τή γῆ. Σήμερα ἡ σύγχρονη θεολογία «τῆς ἀγάπης» θέλει νά ἀναπαύσει τούς ἀνθρώπους καί νά τούς «δωρίσει» μιά νέα μορφή σωτηρίας: Τήν «καλή ζωή» χωρίς τήν παρουσία τοῦ σταυροῦ. Ἡ σύχρονη θελογία θέλει παράδεισο, ἄνεση ἀλλά χωρίς σταυρό. Διῶξε κάθε σκουπιδάκι, ἀπαλλάξου ἀπο κάθε τι πού σέ δυσκολεύει, γιά νά εἶσαι καλά.
Ἀλλά πῶς θά κερδίσουμε παράδεισο δίχως σταυρό;;;
Ὁ ΧΡΙΣΤΌΣ ναί εἶναι ἄπειρη ἀγάπη καί μάλιστα ἀρχοντική, ὄχι ἀγάπή λύπησης καί οἴκτου, ἀλλά ὅμως εἶναι καί πῦρ εἶναι καί μετάνοια, εἶναι καί τόσα ἄλλα πού μᾶς ὁδηγοῦν στή συνειδητοποίηση ὅτι χωρίς αὐτά δέν ὑπάρχει Χριστός!
Εἶναι ὁδυνηρό νά βγεῖς ἀπό τόν κύκλο τῆς ζωῆς «ἀναμαρτήτως».
Μέσα ἀπό την φαινομική πίεση τοῦ σταυροῦ καταφέρνουμε νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπο τή στενή ἐπιβολή τοῦ ἀδίστακτου ἐγώ μας πού ἀεννάως μᾶς ὁδηγεῖ στήν «ἀναπαύση» του, στήν ἄνεσή του, προκειμένου νά βρεῖ «τόν ἑαυτό του». Ποιόν ἑαυτό του ὅμως;;;
Αὐτόν πού χωρίς πίεση, χωρίς δυσκολία, χωρίς πόνο, χωρίς συκοφαντία θά ἀνεβαίνει ποῦ;;; Σίγουρα ἀδελφοί μου δέν ὑπάρχει Ἀνάσταση χωρίς Γολγοθᾶ. Καί μπορεῖ ὁ Γολγοθᾶς μας νά διαρκέσει και ἔτη ἀκόμα ἀλλά πιστέψτε με μέσα ἀπό αὐτή τή θλίψη, τήν πικρία ἐνίοτε, τή δυσκολία θά νιώθουμε καί κατά τή διάρκεια της τόν Χριστό νά μᾶς σκουπίζει τούς θρόμβους τοῦ ἰδρώτα ἀπό τό κεφάλι μας, ἀλλά καί θά καταλήξουμε σέ μιά πνευματική ἀνάσταση καί ὠριμότητα. Τό νά ἀντέξω τό σταυρό μου εἶναι ἀσυγκρίτως πιό φωτεινό ἀπό τό νά τόν πετάξω ἤ νά τόν ἀλλάξω γιά νά τρέχω νά κυνηγάω «φῶτα» καί «φῶς» ποῦ ;; Πέραν τοῦ Χριστοῦ;;;Πέραν τοῦ σταυροῦ;;;
Ἡ λύσις δέν εἶναι πάντα ἡ ἀπαλλαγή. Γιατί ἁπλά ἀλλάζουμε τή μιά μορφή σταυροῦ καί σίγουρα θά ἔλθει κάποιος ἄλλος σταυρός πού ἴσως εἶναι πιό βαρύς ἀπό τόν προηγούμενο. Ξέρει ὁ Κύριος ποιός σταυρός εἶναι ὁ πιό ἐλαφρύς γιά μᾶς καί ποιός θά μᾶς ὁδηγήσει στόν παράδεισο! Καί τό κυριώτερο;;
Ἐκεῖνος θά μᾶς δώσει καί τήν ἐξ ὕψους δύναμη νά τόν σηκώσουμε!
Πολλές ὑπομονές!
Καί σίγουρα θά φτάσουμε στήν Ἀνάσταση!
«Σταυρέ τοῦ Χριστοῦ, σῶσον ἡμᾶς τῆ δυνάμει σου».