Δρ Ελένη Παπαδοπούλου*
Για αρκετά χρόνια η κοινωνία βομβαρδίστηκε με την προπαγάνδα ότι υποχρεούται να σέβεται ό,τι είναι «διαφορετικό». Στην κατηγορία του «διαφορετικού» εντάχθηκε όποια ομάδα σε προηγούμενες εποχές ανήκε στο περιθώριο, λόγω της αντικοινωνικής της συμπεριφοράς και της αλλεργίας που είχε στον νόμο, στην τάξη και την καθαριότητα. Το «διαφορετικό» δεν ήταν τίποτα άλλο από μειοψηφίες οι οποίες παρουσιάζονταν ως «ιδιαίτερες», ως «κουλτούρες άξιες λόγου και προσοχής».
Ήταν ο Αλλος γιατί Εμείς τον βλέπαμε ως Αλλον, ενώ έπρεπε να τον δούμε σαν εμάς, λες και ήμασταν ίδιοι, είχαμε τις ίδιες αξίες, τα ίδια «πιστεύω», τους ίδιους στόχους και την ίδια πορεία στη ζωή μας. Ο Αλλος ήταν εξ ορισμού καλός καγαθός. Το να πιστεύουμε ότι δεν ήταν καλός ήταν στερεότυπο που έπρεπε να αποδομηθεί. Εάν εμείς δεν είχαμε αυτές τις φρικτές αντιλήψεις για τον Αλλον, αυτή την απαίσια συμπεριφορά απέναντί του τόσα χρόνια, ο Αλλος θα είχε μεγαλουργήσει, θα είχε προοδεύσει, θα είχε πετύχει στη ζωή του. Εμείς όμως τον βλέπαμε ως «διαφορετικό» και, επειδή δεν τον αποδεχτήκαμε, αυτός ο Αλλος δεν πρόκοψε, έγινε παραβατικός, έφτασε στο έγκλημα.
Για το ότι ο Αλλος δεν ήταν σαν και εμάς φταίγαμε εμείς, που δεν του είχαμε δώσει τις ευκαιρίες, τον είχαμε στο περιθώριο, τον καταπιέζαμε. Πνιγμένοι στις τύψεις για τη συμφορά που φέραμε σε τόσους ανθρώπους, αποφασίσαμε δύο πράγματα ως κοινωνία. Το πρώτο ήταν να τον σεβαστούμε αυτόν τον Αλλον, τον διαφορετικό. Το δεύτερο ήταν να τον «εντάξουμε», να τον βάλουμε μέσα στην κοινωνία μας επί ίσοις όροις με όλους εμάς. Με τη διαφορά ότι εμείς δουλεύαμε για να πληρώνουμε τα επιδόματα και τη χρηματοδότηση της «ένταξης» του Αλλου, που καθόταν και συνέχιζε να παρανομεί. Ετσι, εμμέσως πλην σαφώς, είχαμε λάβει και μια τρίτη απόφαση: να αυτοκτονήσουμε ως κοινωνία, αφού επιτρέψαμε στον κάθε «διαφορετικό» Αλλον να διαλύσει την κοινωνική συνοχή, να υποβαθμίσει τη ζωή του κόσμου, να κανιβαλίσει μέσα στην κοινωνία με τη «διαφορετικότητά» του.
Περνώντας τα χρόνια ανακαλύψαμε ότι τελικά αυτός ο Άλλος και η προπαγάνδα περί σεβασμού στη «διαφορετικότητα» ήταν απλά η αφορμή για να λάβουν έναν σκασμό χρηματοδοτήσεις διάφοροι επιτήδειοι που παριστάνουν τους ανθρωπιστές. Παρά τα εκατομμύρια που έλαβε και ο «διαφορετικός» Αλλος για να «ενταχθεί», αυτός συνέχισε να είναι αυτό που ήταν πάντα: περιθώριο.
*Διδάκτωρ Διδακτολογίας Γλωσσών και Πολιτισμών, Πανεπιστημίου Paris III – Sorbonne Nouvelle